Endodonti olarak bilinen kanal tedavisi diş köklerinde oluşan hastalıklarla ilgilidir. Pulpa, doku, sinir ve kan damarlarında oluşur ve dişi besler. Diş olgunlaştığında pulpa güvenle alınır ve kök kanalları korunmuş olur. Genel olarak Endodonti pulpanın alınma işlemidir ve halk arasında kök kanal tedavisi olarak bilinir.
Neden Kanal Tedavisi Yaptırılır?
Pulpada meydana gelen hasar nedeniyle veya enfeksiyon sonucunda kanal tedavisi yaptırılmasına ihtiyaç vardır. Enfeksiyon oluşumunun sebepleri tedavi edilmemiş çürüklerdir. Zamanında tedavisi yapılmayan çürük dentin tabakasını geçerek bakterilerin içeri sızmasına neden olur. Kullanılan antibiyotikler dişin içerisinde oluşan enfeksiyonlara etki etmezler. Enfeksiyon nedeniyle oluşan şişikler kan akışını yavaşlatır bu nedenle kana karışmış olan antibiyotikler enfeksiyonun oluştuğu alanlara erişemezler. Pulpa enfeksiyon kaptığında diş çevresindeki kemiğe yayılır ve apse oluşmasına sebebiyet verir. Kanal tedavisinin asıl amacı enfeksiyonu temizleyerek boşalan kanalların materyalle doldurmaktır. Kanal tedavisi zamanında yapılmazsa dişin çekilmesi gerekir.
Kanal Tedavisi Yaptırılması Gereken Durumlar
- Dişe dokunduğunuzda, ittiğinizde acı oluşması veya bir şey ısırdığınızda acı hissedilmesi.
- Dişin sıcağa ve soğuğa karşı aşırı duyarlı olması.
- Dişin ağrılı veya ağrısız fark etmeksizin rengin değişmesi.
- Kırılan dişler.
Kanal tedavisi yaptırılmasına gerek olup olmadığını anlamak için diş hekimleri sorunlu dişe soğuk ve sıcak nesneler dokundurur veya dişe nazikçe dokunur. Yapılan bu işlemlerin ardından dişin durumuyla ilgili bir bilgi alınamazsa eğer elektrikli pulpa testlerini uygulanır. Elektrikli pulpa testlerinde, pulpaya ufak elektrik akımları yollanarak pulpanın durumu kontrol edilir. Elektrikli pulpa testleri hiçbir şekilde acı veya şoka neden olmaz. Ancak bu testler kalp pili veya diğer elektrikli yaşam destek üniteleri kullanan kişilerde uygulanmaz. Enfeksiyon kapmış bir dişin kanal tedavisi için bir veya bir kaç kez doktorunuza gitmeniz gerekebilir. Başarılı geçen kanal tedavileri bir seferlik operasyon ile yapılabilir. Kanal tedavisi sonrası dolgu veya kuron için tekrardan doktorunuza gözükmeniz gerekir.
Kanal Tedavisinde Acı Hissedilir mi?
Diş hekiminiz diş ve çevresini uyuşturduğu için birçok durumda herhangi bir ağrı hissedilmez. Lokal anestezilerinde etkisi görülür ancak anestezi bir işe yaramıyorsa diş hekiminize bu durumu söylemeniz gerekiyor. Diş hekiminize durumu anında bildirmeniz tekniği değiştirerek başarılı bir operasyon geçirmenizi sağlar.
Kanal Tedavisinde Görülebilecek Komplikasyonlar
Bazı durumlarda kök kanalı açıldığı zaman oksijen bazı bakterilerin gelişimini tetikleyerek ağrı ve şişmelere sebebiyet verir. Bakteriler kanal tedavisi esnasında çevre dokulara geçebilirler. Böyle bir durumda dokularda iltihap oluşur. Meydana gelen iltihaplar antibiyotikler ve ağrı kesicilerle geçirilebilir. Kanal tedavisi sırasında kanal bulunamadığında veya kıvrımlı olduğunda kazara dişin yan tarafı delinebilir. Açılan delikten içeri tükürük kaçarsa dişin çekilmesi veya ileri tedavi uygulanması gerekir. Yanlışlıkla açılan delik dişetinin altında ise kendiliğinden iyileşebilir. Dişteki kanalların belirlenmesi zordur. Kanallardan bir tanesi atlanırsa eğer tekrardan kanal tedavisi yapılması gerekir.
Kanal Tedavisinin Tekrarlanması
Tekrardan kanal tedavisine karar verildiği zaman diş hekiminin önceden yapılmış olan dolguyu tekrardan çıkartması gerektiği için bu işlem zorlayıcı olabilir. Kanal tedavisinin tekrarlanmasının zorunlu olduğu durumlardan biriside başarısızlıkla sonuçlanan kanal tedavisinde kaldırılması daha zor olan enfeksiyonların ortaya çıkmasıdır. İkinci kanal tedavisinde sorun olursa cerrahi ameliyat yapılabilir. Operasyon anında dişin yakınında bulunan dişetlerine ufak yuva açılır ve kök ucunda oluşan enfeksiyon temizlenir. Bu işlemin ardından kökün 3-4 milimetresi alınarak nüks olmaması için kök ucundaki enfeksiyon temizlenir ve kök ucuna dolgu yapılarak kapatılır. Başarılı olma ihtimali yüksek olan operasyonlardan birisidir. Ameliyatta enfeksiyon temizlenmezse eğer dişin çekilmesi gerekir. Başarısız olan kanal tedavilerinde aradan belli bir süre geçtikten sonra çekilen diş yerine implant tedavisi yaptırmak sağlıklı olacaktır.
