Çocuklarda diyare (ishal) sıklıkla görülen bir durumdur. Ancak kontrol altına alınması gerekebilen sonuçlar doğurabilmektedir. Öncelikle ishalin belirtileri ve gelişimi bilinmelidir. Aksi halde çocukta gelişecek rahatsızlıklar takip edilemeyebilir.
Çocuklarda Diyare Neden Olur?
İshal, vücudun mikroplardan kurtulma yoludur ve çoğu birkaç günden bir haftaya kadar sürmektedir. İshal ateş, bulantı, kusma, kramplar, dehidrasyon ve hatta kızarıklıklarla ortaya çıkmaktadır. Rotavirüs gibi virüslerden, salmonella gibi bakterilerden ve nadiren giardia gibi parazitlerden enfeksiyon oluşabilmektedir. Ancak virüsler, çocuklarda ishalin en yaygın nedenidir. Gevşek veya sulu dışkı ile birlikte viral gastroenterit enfeksiyonunun semptomları genellikle kusma , karın ağrısı, baş ağrısı ve ateşi içerir.
Diyare Belirtileri Nedir? Ne İyi gelir?
5-14 gün sürebilen viral gastroenteriti tedavi ederken, sıvı kaybını önlemek önemlidir. Bebeklere ve küçük çocuklara ek anne sütü veya oral rehidrasyon solüsyonu (ORS) verilmelidir. Nitekim su tek başına çok küçük çocukları güvenli bir şekilde rehidrate etmek için yeterli sodyum, potasyum ve diğer besin maddelerine sahip değildir. İleri derecede diyare olan çocuklarda ishal tıbbi merkezlerce takip edilmelidir. Çünkü çocuğun ihtiyaç duyduğu sıvı miktarı, bunları nasıl alacağı, ne zaman vereceği ve dehidrasyonu nasıl izleyeceği çocuğun kilo ve yaşına göre değişebilmektedir.
Antibiyotikler ve bazı diğer ilaçlar çocuklarda ishale sebep olabilmektedir. İlaçların neden olduğu hafif ishal için bolca su tüketilerek basit bir tedavi planı oluşturulabilir. Çocuğuklarda ishale neden olan bir antibiyotik tedavisi sürüyorsa, ilaç kullanılmaya devam edilmelidir. Ancak durum doktora bildirilmeli ve takip edilmelidir. Hekim bu konuda doz azaltılması yoluna gidebilmektedir. Nitekim çözüm olarak püreli besinler alınması veya öğünlere probiyotik eklenmesi de yine ishalin belirtilerini azaltmaya yöneliktir.
Çocuklarda Diyare Belirtilerine Ne İyi Gelir?
Araştırmalar, probiyotik içeren yoğurdun antibiyotiklerin neden olduğu ishali hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Probiyotikler, antibiyotikler tarafından öldürülen sağlıklı bağırsak bakterilerinin yenilenmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca ek sıvı ve mineral takviyesi almakta yine ishalin belirtilerini azaltmaktadır.
Gıda zehirlenmesi de çocuklarda ishale neden olabilmektedir. Belirtiler genellikle çabuk ortaya çıkmaktadır, kusmayı içerebilir ve 24 saat içinde geçme eğilimindedir. İshalin diğer nedenleri arasında irritabl bağırsak hastalığı, Crohn hastalığı , ülseratif kolit, gıda alerjileri ve çölyak hastalığı bulunur . Daha nadir karşılaşılır. Tekrarlayan veya uzun süre geçmeyen ishal konusunda ise muhakkak çocuk doktoruna başvurulmalıdır.
İshal’de Dehidratasyon Önemli Bir Belirtidir
Dehidrasyon , çocuklarda ishalin en endişe verici komplikasyonlarından biridir. Hafif ishal genellikle önemli miktarda sıvı kaybına neden olmaz, ancak orta veya şiddetli ishalde dehidratasyon olabilir. Şiddetli dehidrasyon tehlikelidir; nöbetlere, beyin hasarına ve hatta ölüme neden olabilmektedir.
Ağır Dehidratasyon Belirtileri
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Kuru, yapışkan ağız
- Koyu sarı idrar veya çok az veya hiç idrar yok
- Ağlarken gözyaşı çok az veya hiç yok
- Serin, kuru cilt
- Enerji eksikliği
Hangi durumlarda acil doktora gidilmelidir?
Kanlı dışkı, Kanlı yeşil/sarı sıvı kusmuk, Kalıcı ateşi varsa veya 6 ayın altında bebekte 39 derece ve üzeri ateşi varsa, Sekiz saatte dörtten fazla ishal dışkısı geçiyor su/anne sütü içmiyor ise, Ciltte döküntülü görünüm gibi durumlarda acil doktora gidilmelidir.
